Văn hoá doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các thành viên trong tổ chức và đạt được mục tiêu kinh doanh. Tuy nhiên, có rất nhiều mô hình văn hoá doanh nghiệp khác nhau và việc lựa chọn loại mô hình phù hợp với doanh nghiệp là điều cần thiết để phát triển tổ chức. Trong bài viết dưới đây, viecmarketing.com sẽ cùng bạn phân tích ưu nhược điểm của 4 mô hình văn hoá doanh nghiệp phổ biến nhất hiện nay.
Mục lục
Vậy văn hóa doanh nghiệp là gì
Văn hóa doanh nghiệp (hay còn gọi là văn hóa tổ chức) là một hệ thống các giá trị, quan niệm, thái độ, quy tắc và hành vi chung mà doanh nghiệp xây dựng và thể hiện trong hoạt động kinh doanh hàng ngày. Nó tạo nên bộ khung và nền tảng cho các quyết định, hành vi và tương tác của cán bộ và nhân viên trong tổ chức. Văn hóa doanh nghiệp định hình các yếu tố quan trọng như: giá trị, thái độ, môi trường làm việc, quy tắc và hành vi.
Văn hóa doanh nghiệp có thể khác nhau giữa các tổ chức khác nhau và có thể được tạo ra thông qua việc xác định rõ ràng các giá trị, giao tiếp hiệu quả, đặt ra mục tiêu rõ ràng, thiết lập các chính sách và quy trình phù hợp và xây dựng một môi trường làm việc tích cực và hỗ trợ. Văn hóa doanh nghiệp có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến hiệu suất, sự hài lòng của nhân viên và thành công.
>>>Khám phá ngay: Điểm khác biệt trong mô hình văn hóa doanh nghiệp của Unilever
Mô hình văn hóa doanh nghiệp là gì
4 Mô hình văn hóa doanh nghiệp phổ biến hiện nay
Văn hóa gia đình
Đặc điểm: Là mô hình tạo ra một môi trường làm việc thân thiện, đồng thuận và thúc đẩy hoạt động công việc của toàn nhóm được tốt hơn. Điều này mang lại tính hợp tác cao và ít cạnh tranh hơn so với các mô hình doanh nghiệp khác.
Mô hình văn hóa gia đình thường áp dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và phổ biến ở các nước Á Đông như Hàn Quốc, Nhật Bản, v.v. Trong mô hình này, người lãnh đạo của doanh nghiệp có trách nhiệm chăm sóc cho tất cả nhân viên và yêu cầu sự trung thành từ mọi người. Các nhân viên giàu kinh nghiệm và có tuổi thọ lớn thường giữ các vị trí quản lý quan trọng và có quyền điều hành trong tổ chức.
Ưu điểm: Văn hóa gia đình là một mô hình tạo ra sự gắn kết giữa các thành viên trong doanh nghiệp thông qua lòng trung thành cùng với những giá trị truyền thống.
Nhược điểm: Các giá trị truyền thống có thể hạn chế sự sáng tạo và phát triển của từng cá nhân. Việc trao quyền cho nhân sự già có thể dẫn đến sự thiếu động lực và tinh thần cống hiến của nhân viên trẻ hoặc nhân viên khác trong tổ chức.
>>>Khám phá ngay: 10+ Ý Tưởng Marketing 0 Đồng Giúp Tối Ưu Chi Phí Thời Suy Thoái
Văn hóa sáng tạo
Đặc điểm: Đây là một trong những mô hình văn hóa doanh nghiệp có mục tiêu cung cấp cho khách hàng các sản phẩm và dịch vụ chất lượng. Lãnh đạo của doanh nghiệp sẽ định hướng công việc với tư duy tiến bộ và sẵn sàng đối mặt với rủi ro.
Mô hình này tạo cơ hội cho nhân viên trong doanh nghiệp để sáng tạo tự do, không ngừng học hỏi và đổi mới, nhằm phát huy tối đa năng lực cá nhân trong một môi trường có áp lực và tính cạnh tranh cao.
Nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực marketing, công nghệ đã áp dụng mô hình văn hóa sáng tạo. Lý do là bởi cấu trúc đơn giản, không có áp lực hệ thống thứ bậc, tập trung vào sáng tạo và đổi mới. Do đó, mô hình văn hóa sáng tạo được dự đoán sẽ trở thành một xu hướng phổ biến trong tương lai.
Văn hóa sáng tạo là mô hình nhằm mục tiêu cung cấp cho khách hàng
Ưu điểm: của mô hình này là khả năng phát huy tối đa sáng tạo và đổi mới, cung cấp cơ hội nâng cao kiến thức cho nhân viên mà không bị ràng buộc bởi các quy trình, đây là đặc điểm đáng chú ý của mô hình văn hóa doanh nghiệp sáng tạo.
Nhược điểm: Tuy nhiên, môi trường cạnh tranh cao trong mô hình này có thể đặt áp lực lên nhân viên và làm thiếu tinh thần làm việc nhóm. Nếu không có kế hoạch truyền thông nội bộ, chế độ đãi ngộ và phúc lợi tốt được áp dụng, mô hình sáng tạo có thể gây rạn nứt trong kết nối đội ngũ.
Văn hóa thị trường
Đặc điểm: Trong văn hóa thị trường, yếu tố quan trọng nhất là ưu tiên. Tất cả đều được đánh giá dựa trên lợi nhuận của doanh nghiệp. Do đó, việc áp dụng mô hình văn hóa thị trường vào doanh nghiệp sẽ tập trung chủ yếu vào kết quả mà doanh nghiệp đạt được.
Ưu điểm: Trong mô hình này, điểm sáng chính là nhân viên trung thành và nhiệt huyết với công việc. Yếu tố cạnh tranh giúp nhân viên trong công ty làm việc chăm chỉ hơn để đạt được mục tiêu của doanh nghiệp. Áp dụng mô hình văn hóa thị trường thường giúp doanh nghiệp thành công và có lợi nhuận.
Nhược điểm: Sự cạnh tranh không ngừng mà môi trường này thúc đẩy có thể tạo ra một môi trường làm việc cạnh tranh khốc liệt. Nhân viên dễ gặp trạng thái căng thẳng và bị áp lực do phải làm việc để đạt được mục tiêu, đạt được kết quả tốt nhất cho doanh nghiệp của mình.
Văn hóa thị trường đánh giá dựa trên lợi nhuận của doanh nghiệp
Văn hóa phân cấp
Đặc điểm: Mô hình văn hóa phân cấp là một hệ thống tuân theo cấu trúc truyền thống của doanh nghiệp, trong đó có một sự chia rõ ràng giữa người quản lý và nhân viên.
Mô hình này hoạt động theo các quy tắc truyền thống, bao gồm các quy định về trang phục và giờ làm việc cứng nhắc.
Ưu điểm: Các quy trình trong doanh nghiệp được định rõ để đáp ứng các mục tiêu đã đặt ra. Nhân viên biết chính xác những gì được mong đợi khi làm việc tại doanh nghiệp. Điều đó giúp nhân viên cảm thấy an toàn khi biết rằng các kỳ vọng và điều kiện làm việc có thể được dự đoán trước.
Nhược điểm: Đây là mô hình duy nhất trong 4 mô hình văn hóa doanh nghiệp ưu tiên quy trình hơn là con người. Điều đó dễ dẫn đến một môi trường làm việc không linh hoạt, khó có thể phản ứng nhanh với những thay đổi trên thị trường. Ngoài ra, mục tiêu của doanh nghiệp cũng được ưu tiên hơn cá nhân, dẫn đến ít sự tham gia của nhân viên trong doanh nghiệp.
Cách lựa chọn mô hình văn hoá doanh nghiệp phù hợp
Để lựa chọn được mô hình văn hóa doanh nghiệp phù hợp với công ty/ doanh nghiệp của mình. Trước tiên, bạn cần các định được giá trị cốt lõi của doanh nghiệp và thiết lập ra các mục tiêu thực tế để mô hình văn hóa doanh nghiệp có thể phản ánh được mục tiêu cũng như có thể truyền cảm hứng cho nhân viên của mình. Và cuối cùng, hãy thu hút nhân viên của mình tham gia vào khảo sát để đảm bảo rằng doanh nghiệp có thể lắng nghe, nhận phản hồi của chính nhân viên của mình trong doanh nghiệp. Điều đó sẽ giúp doanh nghiệp ngày một hoàn thiện hơn và có một nền móng thật vững chắc trong tương lai.
Tóm lại, qua những thông tin trên mà chúng tôi vừa cung cấp, hi vọng sẽ giúp bạn hiểu hơn về các mô hình văn hóa doanh nghiệp cũng như cách xây dựng mô hình văn hóa doanh nghiệp. Chúc các bạn sẽ tìm được một mô hình phù hợp nhất với doanh nghiệp bạn trong thời điểm hiện tại. Chúc bạn thành công!